ભારતીય રિઝર્વ બેન્ક (RBI)એ મંગળવાર 29 નવેમ્બરે ડિજિટલ રૂપી (Digital rupee)ને લઇને એક મોટી જાહેરાત કરી છે. RBIએ કહ્યું કે તે 1 ડિસેમ્બરે રિટેલ ડિજિટલ રૂપી (e-R)ના પહેલા પાયલટ અથવા ટ્રાયલને લૉન્ચ કરશે. તે પાયલટ અમુક પસંદીદા ગ્રાહકો અને વ્યાપારિયોના ગ્રુપની વચ્ચે લૉન્ચ કરવામાં આવશે. RBIએ આ ટ્રાયલ માટે 8 બેન્કોને ચિન્હિત કર્યું છે, જો ચરણબધ્દ્ર રીતે તેમાં શામેલ થશે. પહેલા તબક્કા 4 બેન્કની સહભાગિતાની સાથે દેશના 4 શહેરોમાં શરૂ થશે. આ બેન્કોમાં સ્ટેટ બેન્ક ઑફ ઈન્ડિયા (SBI), આઈસીઆઈસીઆઈ બેન્ક (Icici Bank), યસ બેન્ક (Yes bank) અને આઈડીએફસી ફર્સ્ટ બેન્ક સામેલ (IDFC First Bank) છે.
RBIની તરફથી જાહેર એત નિવેદનમાં કહ્યું કે બીજા તબક્કામાં ચાર વધું બેન્કોને સામેલ કરવામાં આવશે, જેમાં બેન્ક ઑફ બરોડા (Bank of Baroda), યૂનિયન બેન્ક ઑફ ઈન્ડિયા (union Bank of india) HDFC બેન્ક (HDFC Bank) અને કોટક મહિન્દ્રા બેન્ક (kotak Mahindra Bank)સામેવ છે.
નિવેદનમાં કહ્યું છે કે, "તે પાયલટ પ્રોજેક્ટ શરૂમાં ચારો શેહેરોમાં સીમિત થશે, જેમાં મુંબઈ, નવી દિલ્હી, બેન્ગુલુરૂ અને ભુનવેશ્વર સામેવ છે. પછી અહમદાબાદ, ગંગટોક, ગુવાહાટી, હૈદરાબાદ, કોચિ, લખનૌ, પટના અને શિમલાને પણ તેમાં સામેલ કર્યો છે. ધીરે-ધીરે આ પાયલટ પ્રોજેક્ટના દાયરો વધારીને તેમાં વધું બેન્ક, યૂઝર્સ અને શેહેરોને સામેલ કરી શકે છે."
RBIએ કહ્યું કે પાયલટ પ્રોજેક્ટનું ઉદ્દેશ્ય "રિયલ-ટાઈમ સમયમાં ડિજિટલ રૂપીના ક્રિએશન, ડિસ્ટ્રીયૂશન અને રિટેલ ઉપયોગની પૂરી પ્રક્રિયાને મજૂબૂતીની તપાસ કરવાની છે. RBIએ આ પાયલટ પ્રોજેક્ટથી મળી જાણકારીના આધાર પર, ભવિષ્યમાં થવા વાળી ટ્રાયલમાં e-R ટોકનના બીજા ફિચર્સ, ઉપયોગ અને ઑર્કિટેક્ચરને ટેસ્ટ કર્યા છે.
RBIના અનુસાર, ડિજિટલ રૂપી (e-R) ભારત સરકારથી માન્ય એક ડિજિટલ ટોકન થશે. આ ડિજિટલ ટોકનના ઠીક તેમણે મૂલ્યની સાથે જાહેર કર્યા છે, જે મૂલ્યના સિક્કે અને નોટ ઉપતા છે. e-Rને ઈન્ટરમીડિયરીઝના દ્વારા લોકોમાં ડિસ્ટ્રીબ્યૂટ કર્યા અને આ ઇન્ટરમીડિયરીમાં બેન્ક પ્રમુખ છે.
RBIએ કહ્યું કે આ પાયલટ પ્રોજેક્ટમાં ભાગ લેવા વાળી તમામ બેન્ક તેના ગ્રાહકોને ડિઝિટલ વૉલેટ આપશે. યૂઝર્સ તેમણે ડિજિટલ વૉલેટનો ઉપયોગ e-R માં ટ્રાન્સફર કરી શકે અને તે તેનાં મોબાઈલ ફોન અથવા ડિવાઈસ પર સ્ટોર રહેશે.
