RBI Digital Rupee: RBIએ મંગળવાર 29 નવેમ્બરે ડિજિટલ રૂપી (Digital rupee)ને લૉન્ચ કરવાની જાહેરાત કરી છે. તે 1 ડિસેમ્બરથી ઉપયોગ માટે ઉપલબ્ધ થશે. જોકે, શરૂઆતમાં તેનું પાયલોટ લૉન્ચિંગ થઈ રહી છે. મતલબ કે તેને ચાર શહેરોમાં લૉન્ચ કરવામાં આવી રહી છે. જેમાં મુંબઈ, દિલ્હી, બેંગલુરુ અને ભુવનેશ્વર સામેલ છે. RBIના ડિજિટલ રૂપીને લઈને ખૂબ ચર્ચા થઈ રહી છે. લોકોના મનમાં તેને લઇને ઘણા સવાલ છે. આ સેન્ટ્રલ બેન્ક ડિજિટલ કરેન્સી (CBDC) કહ્યું છે. આ વર્ચુઅલ કરેન્સીનો ઉપયોગ તમે નાની-મોટી ખરીદારી માટે કરી શકશો. RBIએ મંગળવારે કહ્યું કે ડિજિટલ રૂપી એટલે કે e-R ડિજિટલ ટોકનના રૂપમાં થશે. ખરેખર, છેલ્લા વર્ષ 1 ફેબ્રુઆરીએ રજૂ થયા બજેટમાં નાણામંત્રી Nirmala Sitharamanએ કહ્યું હતું કે આરબીઆઈ ડિજિટલ કરેન્સી લૉન્ચ કરેશે. તેનો હેતુ ડિજિટલ ઇકોનૉમી (Digital Economy)ને વધારો આપવાનો હતો.
શું બીજી વ્યક્તિના કરી શકે છે પૈસાનું ટ્રાન્સફર?
આરબીઆઈએ મંગળવારે કહ્યું જિડિટલ રૂપિયાના ઉપયોગ ડિજિટલ વૉલેટના દ્વારા થશે. આરબીઆઈએ અમુક બેન્કને સેલેક્ટ કરી છે, જો તે વૉલેટ ઑફર કરેશે. તે વૉલેટ તમને સ્માર્ટફોનમાં થશે. તમે ડિજિટલ રૂપિયાનો ઉપયોગ કોઇ બીજા વ્યક્તિને પૈસા ટ્રાન્સફર કરવા અથવા કોઈ દુકાનદારને પેમેન્ટ કરવા માટે પણ કરી શકે છે. તેનું અર્થ છે કે તમે રોજમર્રાની ખરીદારી માટે તેનો ઉપયોગ કરી શકે છે. તેનાથી તમારા ખીસા અથવા વૉલેટમાં રૂપિયા-પૈસા રાખવાની જરૂરત નહીં રહેશે.
કઈ-કઈ બેન્ક ડિજિટલ રૂપિયા ઑફર કરેશે?
આ પાયલટ પ્રોજેક્ટના હેઠળ ડિજિટલ રૂપિયા ઑફર કરવા માટે 8 બેન્કને સેલેક્ટ કરી છે. શરૂઆતમાં માત્ર 4 બેન્ક તેને ઑફર કરશે. પછી બાકી બેન્કને પણ તેમાં સામેલ કરવામાં આવશે. Stat bank of india, icici Bank, yes bank અને IDFC First Bank શરૂઆતી ચાર બેન્કમાં સામેલ છે. પછી Bank of baroda, union bank of india, HDFC Bank, અને kotak mahindra Bank પણ આ ઑફર કરેશે. આરબીઆઈએ કહ્યું કે પહેલાથી હાજર પેપર કરેન્સી અને કૉઇન્સના ડિનૉમિનેશનમાં ડિજિટલ રૂપિયાના દ્વારા કરવામાં આવશે.
બીજા તબક્કામાં આ શહેરમાં થશે લૉન્ચ
આરીબીઆઈએ બીજી તબક્કામાં ગણા શહેરોમાં ડિજિટલ રૂપિયા લૉન્ચ કરવાનો પ્લાન બનાવ્યો છે. તેમાં અહમદાબાદ, ગંગટોક, ગુવાહાટી, હૈદરાબાદ, કોચિ, લખનૌ, પટના અને શિમલા સામેલ છે. કેન્દ્રીય બેન્કે કહ્યું કે પાયલટ લૉન્ચનો ફીડબેક મળ્યા બાદ ડિજિટલ રૂપિયા ઈકોસિસ્ટમના હેઠળ બીજી બેન્ક અને લોકેશન્સ પણ સામેલ કરવામાં આવશે.
શું ડિજિટલ રૂપિયા અને ક્રિપ્ટોકરન્સીથી ખૂબ અલગ છે. તમે તેની સરખામણી Bitcoin, Ethereum જેવી ક્રિપ્ટોકરન્સી સાથે નહીં કરી શકો. એક્સપર્ટનું કહેવું છે કે RBI અને સરકાર ક્રિપ્ટોકરન્સીના વધતા ઉપયોગને લઇને ઘણી વાર ચિંતા વ્યક્ત કરી છે. તેનું માનવું છે કે તેમાં પૈસા લગાવા વાળા ઇનવેસ્ટર્સને મોટો લૉસ થઈ શકે છે.